Devrim arabaları bu aralar gündemde. İlk yerli otomobil girişimimiz olan Devrim arabaları projesi, başarıyla sonuçlansa da üretime geçememişti. Peki, Devrim Arabaları projesi nedir ve neler yapıldı? Devrim arabalarının hikayesi nedir?
Devrim Arabaları ve Bir Milli Tecrübe
Otomobil üretimi sanayi kalkınmasının en önemli kilometre taşlarından biridir. Öyle ki kendi otomobilini üreten ülkeler kalkınma yolunda son derece hızlı ivme kazanırlar. Ülkemizde de milli otomobilimizi üretmek üzere çalışmalar vaktiyle yapıldı. Ancak proje, seri üretime geçme başarısını yakalayamadı. Çünkü üretilen prototipin benzin yetersizliği nedeniyle durması, “yapamazsınız demiştik” naraları tarafından başarının bastırılmasına yetti.
23 Mühendisin Fedakarlığı
1961 yılında Cemal Gürsel’in yerli bir otomobil yapılmasını istemesiyle TCDD’nin Eskişehir’deki Cer Atölyesinde 23 mühendisin azimli çalışması ile adı üstünde “tecrübe” amaçlı bir otomobil üretilmiştir. Mühendislerin başarıya ve birbirlerine olan inançları, milli kalkınmaya duydukları güçlü arzu, 130 gün boyunca dinlenmeksizin büyük bir hevesle çalışmalarını sağlamıştır.
Yakın tarihin tozlu sayfalarında politik kaygıların milli ortak amaçların önüne geçtiği ve basının desteklemediği bu ilk yerli otomobil denemesinin ilk adımının başarısızlıkla etiketlenip rafa kaldırıldığı yazar.
Devrim Arabaları Filmiyle Öğrendik…
Tolga Örnek’in senaryosunu yazarak yönetmenliği yaptığı Devrim Arabaları filmi ile üzeri çok açılmayan bir milli ayıbımız önümüze konarak bugün bizi utandırır. 23 mühendisin 130 gün gibi bir sürede sıfırdan otomobil üretme macerasını ele alan Devrim Arabaları Filmi 2008 yılında vizyona girmiş ve 1.100.299 dolar hasılat yapmıştır.
Tecrübe Eskişehir’de
Bugün Eskişehir’de sergilenen Devrim Arabalarından beyaz renkteki Tecrübe’nin araç özellikleri ise şöyledir:
- 1961 model binek Türk Malı bir otomobildir.
- motoru, 4 silindirli ve 3600 devir gücündedir.
- A tipi 3 adet ve B tipi 4 adet şanzımanlıdır.
- 135km/saat hız yapabilme kapasitesi vardır.
- Karbiratör yandan ve üstten sübaplıdır.
Tecrübe’nin tasarımcıları Yüksek Mühendis Nurettin Erguvanlı, Ercan Türer ve Yüksek Mimar Kemal Elagöz’dür.
