Airbag Türkçe adı ile hava yastığı, günümüzde kullanılan hemen hemen her araçta bulunur ve gerektiği zamanlarda hayat kurtarma potansiyeli en yüksek güvenlik donanımıdır. Araçların çarpışma sırasında hava veya gaz dolarak şişerek emniyet kemeri ile yolcunun güvenliğini sağlayan sistemdir. Çarpışma sırasında 100 ila 220 milisaniye gibi kısa bir sürede açılarak insan hayatını kurtararak oluşacak hasarları minimuma indirir.
Hava Yastığı Ne İşe Yarar?
Hava yastığı temel olarak, kaza anında yolcunun ya da sürücünün sert bir darbe almasını absorbe ederek ölümlü kaza olasılığını düşürmek üzere tasarlanmıştır. Boyun kırılması ya da baş bölgesine alınabilecek ağır darbeleri sönümleyerek, kazanın şiddetini azaltmayı hedefler. Elbette zaman içerisinde güvenlik konusundaki gelişmeler ile hava yastıkları konusunda gelişmeler ve çeşitlilik meydana gelmiştir.
Airbag Çeşitleri Nelerdir?
Hava yastıklarının tarihine bakacak olursak, bundan 10 yıl öncesine kadar sadece bir kaç çeşit hava yastığı çeşidi varken, günümüzde sadece bir arabada bu sayı 10 farklı hava yastığını içerebiliyor. Bu sebeple satın alacağınız otomobilin Airbag sisteminin son güncellemeler ile birlikte arabada mevcut olduğundan emin olun. Ek olarak yeni bir araba almaya karar verdiğinizde, güvenlik önceliklerinizi belirlemeye yardımcı olarak Airbag listesini sizler için derledik.
Ön Hava Yastıkları
1998 yılından itibaren tüm binek otomobillerde bulunan standart donanımlardır. Ön hava yastıkları, direksiyon simidine konumlandırılmıştır. Hava yastığı bir anda çok yüksek basınç uyguladığı için çocuklar için tehlikeli olabilir. Ayrıca 12 yaşından küçük çocukların ön koltukta otururken, hava yastığının açılmasını önleyen ağırlık sensörü vardır. Bu nedenle 12 yaşından küçük çocukların arka koltukta oturması zorunludur.
Yan Hava Yastıkları
Birçok binek araçta bulunan yan hava yastıkları, yan taraftan gelen darbeler için yolcuları korur. Bu hava yastıklarının iki ana tipi vardır; yan gövde ve perde. Gövde hava yastığı, genellikle yan taraftadır ve gövdeyi korumak için kapı ile sürücü arasında şişer. Perde hava yastığı ise tavanda bulunur ve yolcuların kafasını korumak için tavanda perde şeklinde açılır.
Diz Hava Yastıkları
Direksiyon simidinin altında konumlandırılan diz hava yastıkları, ön koltukta oturan yolcuların çarpışma anında açılarak, diz kapaklarının sert bir biçimde çarpmalarını önler.
Şişme Emniyet Kemerleri
Yalnızca belirli modellerde bulunan şişme emniyet kemerleri, hava yastığı olarak konumlandırılmış olsada, hava yastığı değildir. Fakat çarpışma sırasında şişerek kazanın şiddetinin daha geniş bir alana yayılmasını sağlar. Bununla birlikte şiddet tek bir bölgede yoğunlaşmadığı için daha az sarsıcıdır.
Hava Yastıkları Nasıl Çalışır?
Hava yastığı sistemi, sürüş sırasında bir darbe söz konusu olduğunda devreye girer. Darbe sırasında oluşan ani hız değişimini elektronik devreleri etkinleştirerek kimyasal reaksiyonları oluşturuyor. Reaksiyon sırasında gaz ya da hava ile birlikte dolup, şişerek araç içindeki yolcuların özellikle hayati noktaları boyun ve baş bölgelerini koruyarak darbe şiddetini azaltır.
- Araç darbeye maruz kaldığı sırada ani bir şekilde hız kaybeder.
- Elektrik sensörleri ani hız değişimini fark eder.
- Hava yastığı, aracın şiddetli bir kuvvetle karşılaştığını ivme ölçerle darbe derecesini ölçerek, nitrojen ve argon gazi ile şişer.
- Darbenin yaklaşık 100 ila 220 milisaniye sonra tamamen şişer.
- Çarpışma sonrasında içerideki gaz delikler vasıtasıyla tamamen boşalır.
Hangi Durumlarda Çalışır? Hangi Durumlarda Çalışmaz?
Hava yastığının çalışması için özellikle belli bir hız limiti vardır. Otomobilinizde bu sisteme bağlı olarak çalışan sensörler çeşitli kalibrasyonlar ile sistemize edilmiştir. Otomobilinizde hava yastıklarının patlaması için herhangi bir ayar yapmanız gerekmez. Ancak yolcu hava yastığı için aktif-pasif konum seçimi yapabilirsiniz.
Hava yastığı;
- Hafif şiddetli çarpışmalarda,
- Araç devrildiğinde,
- Araç takla atarsa,
açılmaz.
Otomobilinizin anahtarı ile çalıştırabileceğiniz bir kilit mekanizması vardır. Yalnız yolculuk ettiğiniz zaman veya bebek arabası koyduğunuz zaman yolcu hava yastığınızı kapatma alternatifiniz vardır.
Önemli noktalardan birisi hava yastığının çalışmaması durumudur. Bu çok küçük bir ihtimal bile olsa yaşanabilen bir durumdur.
Hava yastığı içinde bulunan kimyasal gazların kullanım ömrü olabilir, aynı zamanda sensörlerin de çalışmaması durumu düşük bir ihtimal olsa da vardır.
Bu durumun önüne geçmek adına özellikle ikinci el bir otomobil satın alırken mutlaka dikkat ediniz. Hava yastığı kontrolleri oldukça önemlidir. Kötü niyet kullanımı ile hava yastığı konusunda sorunlar meydana gelebilir. Sıfır otomobillerde neredeyse imkansız olan bu durum ikinci el araçlarda daha sık meydana gelir.
Hava Yastığı ve Emniyet Kemerleri İlişkisi
Birbiri ile mutlak bütünlük içinde çalışan bu iki güvenlik donanımı, bağıntılı olarak iş görür. Emniyet kemeri tokasında sensörler vardır. Bu hava yastığını aktif eden bir sistem ile entegre olarak çalışır. Ve unutmayınız ki emniyet kemeri olmadan hava yastığı, hava yastığı olmadan emniyet kemeri sizi kurtaramaz.
Otomobile bindiğiniz anda ister yolcu olun ister sürücü veya arka koltuklardaki yolculardan biri, mutlaka emniyet kemerinizi bağlamak ilk yapacağınız eylem olsun.
Hava Yatığının Bileşenleri
Çanta: İnce naylondan üretilmiş, direksiyon simidi içerisinde istenilen konumda katlanarak konumlandırılır.
Sensör: Çarpışma sırasında hava yastığının şişmesi için sinyal gönderir.
Şişme Sistemi: Bu sistem torbanın şişme sisteminin görevini yerine getirmesini sağlar. Ayrıca nitrojen üreterek, Airbag torbasının şişmesini sağlar.
Arabamda Arızalı Hava Yastığı Olduğunu Nasıl Anlarım?
Aracınızın, Airbag sistemi dahilindeki arızayı tespit edebilmek için çeşitli yollar vardır. Öncelikle aracınızda hava yastığı ışığı varsa ve yanıyorsa, hava yastıklarının arızalı ve bakıma ihtiyaç duyduğunu gösterir. Ek olarak eğer gösterge yanıyorsa en iyi seçenek yetkili servise göstererek profesyonel yardım almak yararlı olacaktır.
Ayrıca parçalar eğitimli ve uzmanlarla orijinal yedeğiyle değiştirildiği takdirde detaylı tramer dökümünü izleyerek hangi parçanın daha önce değiştiğini görebilirsiniz. Bir diğer dikkat edilmesi gereken nokta ise; hava yastığının değiştirilmesi yerine onarılması, kaza anında çalışmama gibi çok önemli bir soruna sebep olabilir.
Hava Yastığı Patlayan Araç Pert Olur Mu?
Evet. Hava yastığı açan bir araç, ağır hasarlı olarak nitelendirilir. Aynı şekilde kasko da yapılması mümkün olmuyor. Tamir edilip kullanılan bir pert araç için olası kaza durumunda masraflar kullanıcı tarafından ödeniyor.
