Büyük Tekerlekler Elektrikli Araçlarda Verimliliği Neden Düşürür?
Arabalarda genellikle büyük tekerlekler için daha güzel göründüğü yorumları yapılır. Özellikle aracınıza bir tarz katmak istediğinizde ve daha fazla yol tutuşu hissiyatı istediğinizde büyük jantları tercih edebilirsiniz. Ancak büyük jantlı lastikler göründükleri kadar güzel olmayabilirler. Üstelik sadece elektrikli araçlarda da değil.
İlk Deneyler
2010 yılında ilk kez Volkswagen Golf üzerinde Car and Driver sitesi bir dizi test gerçekleştirdi. Test 15 inçlik jantlardan 19 inçlik jantlara doğru büyüyen bir skala içerisinde aracın yakıt tüketimindeki değişime odaklanmaktaydı. 15 inçlik jantlarda 3.8 litre yakıtla 37.5 kilometre giden araç 19 inçlik janta geçildiğinde 34 kilometreye düştü. Bu da litre başına aşağı yukarı yüzde onluk bir kayıp demek.
Elektrikli Araçlarda Durum Nasıl?
Elektrikli araçlar da benzer bir durumdan muzdarip. Tesla 3 için yapılan bir EPA aralığı derecelendirme tablosu bu durumu ortaya koyuyor.
18 inçlik bir tekerlek seçtiğinizde aracın menzili 322 mil iken 20 inçlik bir tekerlek seçtiğinizde aracın menzili 299 mile düşüyor. Bu 23 millik kayıp yaklaşık 37 kilometreye denk gelmekte. Peki bu neden oluyor? Engineering Explained adlı YouTube kanalında bu durumu açıklayan Jason Fenske bu durumun matematiksel bir izahını ortaya koyuyor.
Videoda bahsedilen şey kısaca daha büyük tekerleklerin hareket etmek için daha fazla enerji harcaması gerekliliğidir. Eğer aynı çapa sahip ancak daha geniş bir yüzeye sahip lastikler varsa da bu sefer daha geniş sırt alanı daha büyük sürtünme direnci yaratacaktır. Ayrıca bir performans paketi içerisinde daha geniş sırt alanına sahip bir teker seçeneği varsa da bu lastikler yüksek ihtimalle daha yapışkan bir kauçuk bileşenden seçilecektir. Bu da yolda daha iyi bir kavrama getirir anca sürtünme direncini arttırır. Bütün bunların bileşiminde daha geniş çaplı ve daha geniş sırt alanına sahip lastikler ivmelenmek ve hızını koruyabilmek için daha fazla enerji isterler.
Bütün bunların yanında daha küçük çaplı lastikler yoldaki çukurlarda bir bariyer görevi de görürler. Bu sayede jantlara gelebilecek olan darbeyi de önlemiş olurlar. Bütün bunların sonucunda her ne kadar görüntü itibarı ile güzel olsalar da daha büyük lastikleri tercih etmek tasarruf açısından yanlış olur. Özellikle elektrikli otomobillerde uzun mesafe gidecekseniz bu tasarruf son kilometreleri yürümek istemiyorsanız göz önünde bulundurmanız gereken bir durum gibi görünüyor.
