Otomobiller birçok kişinin günlük hayatta kullandığı ulaşım araçlarıdır. Otomobillerin özellikle akşam vaktinde güvenli bir şekilde seyahat edebilmesi için far sistemi bulunmaktadır. Far sürüş anında otomobillerin önünü aydınlatan ve görüşü sağlayan ışıktır. Otomobillerin olmazsa olmaz parçalarından bir tanesidir. Otomobillerin yasal bir şekilde kullanılabilmesi için farlarının bulunup aktif olması zorunludur. Aksi halde araç trafik şube tarafından bağlanır. Far nedir ?
Otomobil Farları Tarihi
1908 yılında otomobil motorlarında şarj dinamosu kullanımının başlamasıyla birlikte aydınlatma sistemi de kullanılmaya başlandı. İlk kullanılan elektrikli ampuller, parabolic ayna ile yansıtılıyordu. Parabolik ayna karşıdan gelen aracı o kadar çok rahatsız ediyordu ki 2 araç karşı karşıya geldiğinde biri durmak zorunda kalıyordu. İlk aydınlatma sisteminde bulunan ampuller çok çabuk bozuluyordu. 1917 yılı ile birlikte metal kaplamalı yansıtıcılar sayesinde daha iyi ışık odağı yapılabiliyordu. Bu sayede sürüş biraz daha kaliteli bir hale geldi. 1919 yılında daha iyi bir sürüş için kısa ve uzun farlar yapıldı. Farklı yansıtıcılara sahip olan bu sistem sürüşü çok daha iyi bir hale getiriyordu. 1926 yılında aracın arka bölümünün belli olması amacıyla stop lambaları kullanılmaya başlandı. Viraj farı ortaya çıktı. Daha sonra H4 çift duylu ampul kullanımı başladı. Ampul çeşitleri sonrasında mercekli far ortaya çıktı. Günümüze kadar oldukça fazla gelişen teknoloji ile çalışmalar maksimum sürüş kalitesi ve minimum rahatsızlık üzerine yapılıyor.
Far Nedir?
Far otomobillerin olmazsa olmaz bir güvenlik donanımıdır. Ayrıca aracın tasarımını doğrudan etkileyen parçalardan biridir. Öyle ki farları zamanla eskimiş bir aracın farları yeniendiği zaman aracın tüm görünümü değişmektedir. Aracın ön bölümünde bulunan farlar, karanlıkta görüş mesafesi oluşmasını sağlar. Farların içerisinde uzun kısa far ampulü, park ampulü ve sinyal ampulü bulunur. Bazı araçlarda sis farı da normal farların içerisinde bulunurken özellikle yeni otomobillerde tamponun alt bölümünde yer alır. Yeni model araçların darları içerisinde led ampuller, mercek, xenon far ampulü vs bulunur.
Gündüz Farları
Gündüz farları özellikle son zamanlarda çıkan yeni araçlarda standart olarak bulunan donanımlardan biridir. Aracın tasarımını belirler. Öyle ki araca spor görünüm katabilirken daha klasik bir görünüme sahip olmasını da sağlayabilir.
Farlar Değişti
Eski otomobillerde bulunan farlar cam maddeden üretiliyordu. Ancak günümüz araçlarının far camları plastik yapıdadır. Bu durumun sebebi; kaza anında yayaların zarar görmemesidir. Plastik farlar yaralanma riskini azaltmaktadır.
Peki Xenon far nedir?
Xenon bir gazdır. Bu gaz HID ışıklarda kullanılır. Bu farlar geleneksel halojen ampullerden çok farklıdır ve standart bir far soketinde çalışmaz. Piyasada, bu farların ürettiği ışığın rengini taklit etmeye çalışan ampuller bulabilirsiniz, ancak bunlar gerçek olmayabilir.
HID lambalar, halojen ampullere göre% 90’a kadar daha iyi ışık emisyonu sunarak önünüzdeki yolu daha iyi görmenizi sağlar. Ancak, çoğu sürücünün arabalarıyla alışkın olduğundan çok farklıdırlar. Böyle bir ampulü aydınlatmanın üç aşaması vardır. İlk aşama, ateşleme, xenon’un gerçekten devreye girdiği yerdir. Balasttan ampule büyük bir elektrik yükü gönderilir (halojen ampullerle bulunmayan başka bir bileşen). Bu gazı aşırı doldurur ve sıcaklığı önemli ölçüde artırır. Daha sonra, ampuldeki metalik tuzlar buharlaşarak iki elektrotun ampule bağlanmasına yardımcı olur. Son olarak, balast elektrotlar arasında sabit bir ark oluşturmak için sabit voltaj sağlamaya başlar.
Neden Kullanılmalı?
Bu ledleri kullanmanın birkaç avantajı vardır. Daha iyi ışık emisyonuna değindik, ancak genel olarak çalışmak için daha az güç gerektirdiklerini görebilirsiniz yani enerjiden tasarruf sağlamaktadırlar. Ayrıca halojen ampullerden daha uzun ömürlüdür, yani ampullerinizi daha az sıklıkta değiştirirsiniz. Bunların yanında normal farlara göre daha güvenlidir ve sürüş esnasında sürücünün gözünü yormaz. Gece karanlığında yolunuzu gündüz gibi aydınlatabilir. Bu özellikleriyle xenon farlar araç sahiplerine büyük kolaylıklar getirmektedir.
Tabii ki bu artı yönlerinin yanında bazı eksi yönler de mevcut. Halen halojen ampulleriniz varsa, xenon ledler kullanmak için tam bir Xenon far konvertör kiti satın almanız gerekir. diğer sürücüleri tam anlamıyla kör edebilir, bu nedenle ışıkları doğru bir şekilde açmanız gerekir.
LED mi Halojen mi Xenon mu?
3 lamba arasında sıkışıp kalırsanız ve bir seçim yapmanız gerekirse, aşağıdaki tabloda, ihtiyaçlarınızı karşılayan doğru lambayı seçmenize yardımcı olacak bilgileri sıraladık.
| Halojen | Xenon | LED |
Renk sıcaklığı | 3200-5000K | 4000K-6000K | 4000K-6000K |
Parlaklık | 1.000 – 1.500 Lümen | 3.000 lümen | 2.000 lümenden
fazla |
Ömür | 200-1000 saat | 2.000 – 5.000 saat | 5.000 saatten
fazla |
Maliyet | Düşük maliyetli | Pahalı | Pahalı |
Kurulum | Kolay | Uzmanlık gerektirir | Uzmanlık gerektirir |
Enerji verimliliği | Daha az verimli | Çok verimli | En verimli |
Isı emisyonu | Yüksek | Yüksek | Düşük |
Bütçede ciddi olanlar için, Halojen ampuller kesinlikle cevap ama uzun vadede diğer farlardan daha fazla değişime ihtiyaç duyacaklarını unutmayın.