Otomobiller, günlük hayatımızın vazgeçilmezi ulaşım araçlarıdır. Otomobillerin motorları komplike bir yapıya sahiptir. Motordaki tüm parçalar birbiriyle uyum içerisinde çalışır. Pistonların bağlı olduğu krank mili ile subapların bağlı olduğu eksantrik mili birlikte çalışır. Birlikte çalışmasını sağlayan sistem triger olarak adlandırılır. Triger, kimi araçlarda kayış olarak bulunurken bazı araçlarda da zincir olarak bulunur. Bu yazımızda sizlere triger kayışı ve triger zinciri karşılaştırması yapacağız.
Triger zinciri ile triger kayışı aynı işleve sahip parçalardır. Bu parçalardan biri kauçuk yapıdaki kayış, diğeri ise çelik yapıdaki zincirdir. Bunların arasındaki fark hakkında birçok insanın kafası karışır. Bu parçalardan herhangi biri, bir aracın içten yanmalı motorunda bulunabilir. Görevi, eksantrik mili ile krank milinin dönüşünü senkronize tutmaktır. Krank mili, zamanlama zincirini veya triger kayışını hareket ettiren şeydir. Kayış veya zincir ise; eksantrik milini hareket ettirir. Oradan eksantrik milleri, motordaki valflerin açılıp kapanmasını kontrol eder. Bu valfler, yanmanın gerçekleşebilmesi için çalışırlar. Doğru zamanda açılıp kapanmaları gerekir, bu nedenle kayış ve zincirin önüne “zamanlama” kelimesi konmuştur. Bir aracın ya bir zamanlama zinciri ya da zamanlama kayışı olacaktır. Hangisi daha iyi? Hangisi daha kötü? Aşağıdaki her bir bileşenin artılarını ve eksilerini öğreneceksiniz.
Triger Kayışı
Yaklaşık 50 yıl önce, araçlar için triger kayışı icat edildi. Şu anda var olan zamanlama zincirlerine bir alternatifti. Bir triger kayışının yararı, daha sessiz çalışmaları ve çok güçlü olmalarıdır.
Diğer bir faydası da fiyatlarıdır. Malzemeleri ve basit yapıları nedeniyle, triger kayışının değiştirilmesi, zamanlama zincirlerine göre çok daha ucuzdur. Parça maliyeti düşükken, bir triger kayışını değiştirmenin işçilik maliyeti de düşüktür. Bir zamanlama zinciri gibi, bir triger kayışı kırılırsa, feci motor hasarı meydana gelebilir. Bu nedenle, üreticinin tavsiye ettiği triger kayışı değiştirme aralığını takip etmeniz çok önemlidir. Çoğu durumda, bu 60.000 ila 100.000 km arasında bir yerde olacaktır. Bir zamanlama zincirinin yaklaşık yarısı kadar dayanırlar.
Triger Zinciri
Zamanlama zincirleri kadar büyük ve uzun ömürlü olsalar da, sizi bunlarla ilgili rahatsız edebilecek birkaç şey var. En büyük sıkıntı, gürültü zamanlama zincirlerinin çıkardığıdır . Triger kayışlarından çok daha gürültülü oldukları biliniyor. Bununla birlikte, daha yeni araçlardaki teknoloji, zamanlama zincirini, triger kayışlı motorlar kadar sessiz hale getirdi.
Ayrıca bir zamanlama zincirinin tamamen kırılması da mümkündür. Bu gerçekleştiğinde, motorunuzda çok pahalı hasara neden olur. Hatta zamanlama zinciriniz kırılır ve ona zarar verirse, motorunuzu tamamen değiştirmeniz gerekebilir. Bu durumda motor değişimi, motor onarımından daha ucuz olacaktır.
Hangisi daha iyi?
Günümüz şartlarında üretilen araçlarda kayış ve zincir arasındaki tek fark, bakım zamanıdır. Zincirin ömrü kayışın yaklaşık 2 katı kadardır. Zincir sistemi kayışa göre biraz daha sesli çalışır. Ancak zincirin değişim maliyeti kayışa göre biraz daha maliyetlidir.
