İlk Yerli Otomobil – Nobel 200
Türkiye’nin İlk Göz Ağrısı – Devrim
1961 senesinde darbe sonrası göreve getirilen dönemin Cumhurbaşkanı ve Ulaştırma Bakanlığı tarafından seçilen mühendislere 4 ay içerisinde Türkiye’nin ilk yerli otomobilini üretme görevi verdi. Bu durum çok ciddiye alınmasa da ‘Devrim’ çok iyi bir ivme kazandı. Projenin sahibi olan 20 mühendis bunu bir emir olarak değil onur mücadelesi olarak algıladıklarını belirtmişti. Hatta il otomobil üretimi sırasında araba kaportasında dahi uyudular. O dönem bugün TOGG’da olduğu gibi Cumhuriyet bayramına yetiştirilmeye çalışılırken üretilince trende alev almasın diye benzini boşaltıldı. Cumhuriyet Bayramı günü, Ankara Demiryolu Fabrikası’na indirildi. 29 Ekim sabahı Devrim bir grup konvoy ile yollara çıktı. Fakat araca benzin koyulması unutulunca yarı yolda kaldı. Bu sayede yapılan propagandalar aracın lehine oldu ve sadece 4 adet üretilebildi.
Yollara Çıkamayan Yerli Otomobil – Zafer
Devrim’in yolda kalmasının ardından yabancı firmalar bunu kendilerine bir avantaj olarak gördü. 1960’lı yıllarda Türk Otomobil Endüstrisi (TOE) ile Volvo arasında bir işbirliği kuruldu. Fakat karşılıklı anlaşamayınca yerli otomobil Zafer için çalışmalara başlandı. Fakat araç daha üretilmeden yine propagandalara uğradı ve üretilemeden yoldan dönüldü.
Yarım Yüzyıllık Yerli Efsane: Anadol
Anadol ile birlikte hep yarım kalan yerli otomobil macerası bu sefer yarıda kalmadı. 1966 yılında Otosan, İngiliz bir firmaya araç prototipi hazırlatıp adında bir yarışma sonucu Anadol olarak belirledi. Bu sayede Türkiye otomotiv endüstrisinde kendini tekrar göstermiş oldu. Anadol’dan sonra aynı tesiste lisans alınarak 1968’de Tofaş, 1971’de Murat 124 modellerinin üretimine başlandı. Daha sonrasında 1971 yılında Türk firması olan Oyak, Renault’dan lisans alarak Renault 12’yi üretti. Fakat bu araçların hepsi Yıllardır ithal ürünlerde üretildi ve uzun yıllar Devrim gibi yerli araçların üretilmesi sadece hayal olarak kaldı.
TOGG
TOGG ile birlikte Türkiye tekrar yerli otomobil üretme serüvenine başlamış oldu. 2011 yılında alınan kararla Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu (TOGG) kurulup çalışmalara başlandı. Ardından yine Türkiye’nin hayallerini süsleyen yerli otomobil rüyası başladı. Üretim ve AR-GE gibi yatırım konuları Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) üstlendi. Kısa sürede başta Çinli firmalar olmak üzere yatırımcılar bulundu. Resmi olarak 2018 de kurulan TOGG’un CEO’su ise Mehmet Gürcan Karakaş oldu. Bursa, Gemlik’te kurulan fabrika çok yakında seri üretime başlayacağını belirtti. TOGG’u 2023 yılında yollarda görmemiz mümkün.
Bugün Dünya’nın üçüncü sınıf ülkeleri dahi otomobil üretirken Türkiye’nin bu konuda geri kalmasının sebebini bilmesek de, bazı kişiler bunun Türkiye’nin iyi bir işçi konumunda olduğundan kaynaklandığını söylüyor. Araç üretiminde dünyada Fransa’dan sonra 13. en büyük üreticisi konumunda ve hatta çoğu firmanın Avrupa da ki en büyük ticari araç üretim merkezleri yine burada bulunuyor. Bu konuda yetkin kişiler Türkiye’de ki yabancı firmaların fabrikalara hizmet veriyor. Umarız TOGG ile birlikte Türkiye’nin yerli otomobil rüyası gerçekleşir ve bizde Asya ve Amerika’ya üretim tesisleri konumlandırabiliriz.
